viết 1 bài văn tả dế mènnhanh và hay 2 tick. Đăng nhập Đăng ký Học bài; Hỏi bài; Kiểm tra; Thi đấu;
Tóm tắt tác phẩm Dế Mèn Phiêu Lưu Ký: Dế Mèn phiêu lưu ký ra đời năm 1941, là tác phẩm xuất sắc của nhà văn Tô Hoài viết cho thiếu nhi. Truyện kể về những cuộc phiêu lưu, trải nghiệm của chú Dế Mèn và những bài học đường đời được rút ra.
Bài mẫu Phân tích tác phẩm dế mèn phiêu lưu ký. Dế mèn phiêu lưu ký là một trong những tác phẩm thiếu nhi đặc sắc, nổi tiếng được trẻ em Việt Nam yêu thích. Đây là tác phẩm xuất sắc do nhà văn Tô Hoài thực hiện.
Bài: 18 - Tiết: 73 BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN (Trích Dế mèn phiêu lưu kí) Tô Hoài I. MỤC TIÊU: 1.Kiến thức: Hiểu được nội dung, ý nghĩa của Bài học đường đời đầu tiên. Thấy được tác dụng của một số biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong đoạn trích . 2.Phẩm chất: Trân trọng danh dự, sức
Truyện gồm 10 chương, kể về những cuộc phiêu lưu của Dế Mèn qua thế giới muôn màu muôn vẻ của những loài vật nhỏ bé. Chương 1 kể về bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn. Chương hai tới chương chín kể về những cuộc phiêu lưu của Mèn, với người bạn
Tả Bài Văn Dế Mèn Phiêu Lưu Kí Từ 6 đến 8 dòng/////??? HOC24. Đăng nhập Đăng ký. Lớp học. Lớp 12. Lớp 11. Lớp 10. Lớp 9. Lớp
Năm 2021, Dế Mèn của nhà văn Tô Hoài đã bước sang tuổi tám mươi. “Cụ” là một nhân vật văn học bất tử. Tuy “Dế Mèn phiêu lưu ký” thuộc thể “đồng thoại”, tuy Dế Mèn là một con vật nhưng với thủ pháp “nhân hóa” nó được nhà văn Tô Hoài xây dựng như một
5 5.Soạn bài Bài học đường đời đầu tiên – Tô Hoài siêu ngắn. 6 6.Soạn văn bài Bài học đường đời đầu tiên – trích Dế Mèn phiêu lưu kí. 7 7.Soạn Bài học đường đời đầu tiên – Kết nối tri thức – Doctailieu.com. 8 8.Hướng dẫn Soạn bài Bài học đường đời
Vay Tiền Trả Góp Theo Tháng Chỉ Cần Cmnd Hỗ Trợ Nợ Xấu. Thích [Tập thơ] Dế Mèn phiêu lưu ký Tác giả Trần Lân Thể loại Nguồn Tự sáng tác Rating [K] Mọi độ tuổi đều đọc được Tình trạng Chưa hoàn thành Lượt xem Số từ 371 Bình luận 19 Bình luận Facebook Lượt thích 4 Tường Vi Chân Nhồi Bông Hạo Vũ Trần Xuân Lân Ấu Kỳ xin gửi tới quý bạn đọc Trang VNkings TẬP THƠ DẾ MÈN PHIÊU LƯU KÝ Tập thơ được chuyển thể từ truyện ngắn Dế Mèn phiêu lưu ký của nhà văn Tô Hoài Thơ Trần Lân Thể loại Tự do Trạng thái Chưa hoàn thành LỜI NGỎ Dế Mèn phiêu lưu ký là tác phẩm văn xuôi đặc sắc và nổi tiếng nhất của nhà văn Tô Hoài viết về loài vật, dành cho lứa tuổi thiếu nhi. Dế Mèn phiêu lưu ký luôn được mọi lứa tuổi trẻ em yêu thích và say mê tìm đọc, trong đó có tôi. Tôi đã ấp ủ cho mình một ý tưởng sẽ chuyển thể Dế Mèn phiêu lưu ký từ thể văn xuôi sang thể thơ và đó cũng là lý do để Tập Thơ Dế Mèn phiêu lưu ký của tôi được ra đời. Tập thơ Dế Mèn phiêu lưu ký gồm nhiều tập Tập 1 Thuở niên thiếu “Sinh ra từ chốn ao làng Nhà tôi lấp ló dưới hàng cỏ xanh Lối vào cỏ mọc uốn quanh Lơ thơ gốc rạ, đường làng quanh co…” Tập 2 Biến cố cuộc đời “Ngày ngày, tháng tháng êm trôi Đời trai cô độc biết đâu sóng đời Phiêu du đâu phải ý người Tại đời biến cố, nên đời khổ đau…” Tập 3 Cận chiến Dế Trũi “Trên đường bắt làm tù binh Nằm gọn trong giỏ tôi buồn xót xa Tương lai chắc sớm thành ma Làm thân mồi béo cho họ nhà chim…” Tập 4 Chạm trán Xiến Tóc “Từ khi đánh Trũi để đời Cả làng đúc dế sang mời tôi qua, Dế nào vừa mới bước ra Mèn tôi tung cước đạp cho gãy giò…” và còn nhiều tập nữa tôi đang hoàn thiện! Kính mời Quý độc giả đón đọc – ủng hộ – góp ý để tôi có nhiều động lực hoàn thành tập thơ Xin chân thành cảm ơn!
Lời tác giảDế Mèn sắp ra Hải Phòng, lại vào miền Nam, rồi đi Sô-phi-a. Năm trước, đã đến sông Đa-nuýp bờ bên này. Bây giờ mới sang Bun-ga-ri. Dế Mèn vẫn mong Mèn có nhiều bạn. Dế Mèn vẫn thư từ với Quảng Nam Đà Nẵng, thành phố Hồ Chí Minh, U-lan-ba-to, Răng-gun, Tô-ki-ô...Vui nhất được đi nhiều, được nhiều bạn. đất nước tuyệt với, chân không bao giờ biết đâu lần kia, tôi thăm trường phổ thông số 5 ngoại thành Mát-xcơ-va. Các lớp ngồi nghe kể chuyện Việt Nam đánh đế quốc Mỹ, rồi hỏi - Các bạn có quen Dế Mèn không ?Tất cả cười ầm, giơ tay một bạn Mát-xcơ-va gửi tôi một món quà nhớ mang cho Dế Mèn. Cái hộp to, trong đặt chiếc khay nhôm vuông như cái sân gạch, trên có cây chuối, cây tre, quả dứa và tượng bằng nhựa màu, đủ mặt Dế Mèn, Dế Trũi, bác Xiến Tóc, cái Kiến, cô Niềng Niễng, anh Gọng Vó...Tôi hỏi Dế Mèn - Anh đã đi nhiều thế anh học được điều gì ?Dế Mèn đáp - Nhiều lắm chứ. Tục ngữ có câu Đi một ngày đàng học một sàng khôn cơ mà. Trái đất như quyển sách hay, ai chịu khó xem xét và suy nghĩ đều học được những điều bổ bạn thành phố cửa biển Hải Phòng ! Các bạn Sô-phi-a ! Các bạn ở phía nam đất nước !.... Câu nói ấy của Dế Mèn, xin gửi Nội, tháng ba 1986Tô Hoài. NXB Kim Đồng
“Dế Mèn phiêu lưu ký” là tác phẩm định vị tên tuổi nhà văn Tô Hoài trên văn đàn Việt Nam trước năm 1945. Năm 2021, Dế Mèn của nhà văn Tô Hoài đã bước sang tuổi tám mươi. “Cụ” là một nhân vật văn học bất tử. Tuy “Dế Mèn phiêu lưu ký” thuộc thể “đồng thoại”, tuy Dế Mèn là một con vật nhưng với thủ pháp “nhân hóa” nó được nhà văn Tô Hoài xây dựng như một nhân vật văn học bình đẳng với thế giới loài người. Nhà văn Tô Hoài tại lễ kỷ niệm “70 năm Dế Mèn phiêu lưu ký” - Ảnh ĐT“Dế Mèn phiêu lưu ký” gồm 10 khúc đánh dấu từ I đến X. Nhân vật Dế Mèn đã trải nghiệm cuộc sống bên ngoài cái hang ổ của mình ra sao? Nó đã trưởng thành như thế nào? Những diễn biến tâm lí trong tính cách của Dế Mèn trong dòng chảy thời gian? Tất cả dưới ngòi bút tinh tế của nhà văn Tô Hoài hiện lên sinh động trong một không khí truyện rõ rệt, cụ thể đến từng đường nét, màu sắc, mùi vị, âm thanh. Ở khúc I, lúc Dế Mèn còn non trẻ, như lứa tuổi của mình thường có thói tự đắc tự cho mình là hay, là giỏi nên thường sa vào thói “tiểu nhân đắc chí”. Hãy nghe lời tự thú của Dế Mèn “Hồi ấy, tôi có tính tự đắc, cứ miệng mình nói tai mình nghe chứ không biết nghe ai, thậm chí cũng chẳng để ý có ai nghe mình không”. Cũng vì thói tự đắc này mà Dế Mèn đã bỏ qua lời khuyên chí tình, chí lí của Dế Choắt - một hàng xóm hiền lành, tốt bụng - để đến nông nỗi Dế Choắt phải nhận lấy cái chết tức tưởi, oan khuất bị chị Cốc mổ chết. Tô đậm cái bài học đường đời đầu tiên của nhân vật Dế Mèn, nhà văn Tô Hoài có một ngụ ý thâm thúy nhân cách con người hình thành trong giai đoạn đầu đời rất quan trọng. Nói như lời cổ nhân xưa thì phải “dạy con từ thuở lên ba”.Cũng ở khúc I, lúc Dế Mèn còn trẻ người nên thường hiếu thắng. Dế Mèn cứ tự đắc, tự phụ nghĩ rằng mình là kẻ mạnh giữa thiên hạ. Khi bị hai chú bé bắt ra khỏi hang ổ của mình, Dế Mèn sống và nhìn nhận, hành xử cũng khác quãng đời chui lủi trong cái hang nhỏ, ẩm ướt và tối tăm. Từ đây Dế Mèn sống giữa bầy đàn/ đồng loại. Nhưng vẫn còn chưa thấm thía hết cái câu “ở nhà nhất mẹ nhì con ra đường còn lắm kẻ giòn hơn ta”. Vì hiếu thắng mà không nghĩ cho đến nơi đến chốn được. Anh Xén Tóc đã cho một bài học đường đời khác “Nói rồi, Xiến Tóc đưa răng lên cắn cụt luôn hai sợi râu mượt óng trên đầu tôi. Đau điếng, mà tôi đành ngậm tăm, không dám hé răng”. Bài học đó khắc ghi vào trí óc Dế Mèn là “Trời ơi, thế ra từ khi bị hai đứa trẻ bắt vào vòng u tối, tôi đi đánh nhau làm trò cười cho thiên hạ, tôi chỉ làm ác mà tôi không biết những kẻ bị tôi đánh, cũng là họ hàng xa gần nhà dế cả”. Kẻ hiếu thắng thường khi vô tình hay cố ý “làm ác” với đồng loại. Diễn biến tâm lí như là một bước ngoặt với nhân vật Dế Mèn là trở thành người tự do và trưởng thành ở các khúc tiếp theo. Là một Dế Mèn đích thực thì cái chí khí mã thượng lập tức trỗi dậy. Từ đây Dế Mèn đóng vai kẻ “giữa đường dẫu thấy bất bằng mà tha”. Cảnh Dế Mèn đánh nhau với bọn Nhà Nhện cứu chị Nhà Trò giống như những cảnh trong truyện kiếm hiệp. Đến thời đoạn này, với những hành vi này thì Dế Mèn tỏ rõ sự trưởng thành của một thành viên họ nhà Dế. Vì thế mà sau những ngày xa cách, khi gặp lại mẹ, bà mẹ đã ôm con mình vào lòng và răn con “Mẹ mừng cho con đã qua nhiều mối nguy hiểm mà trở về. Nhưng mẹ mừng nhất là con đã rèn được tấm lòng chín chắn thật đáng làm trai …. Thế là con mẹ đã lớn rồi. Mẹ chẳng phải lo gì nữa”. Đáp lời mẹ, Dế Mèn tỏ rõ mình là “đấng trượng phu” thực thụ “Rồi mai đây con lên đường con sẽ hết sức tu tỉnh được như mẹ mong ước cho con của mẹ”. Và từ đó thực sự Dế Mèn là người lớn trong suy nghĩ và hành xử với tâm lí tự tin, tự chủ, tự khúc VI, “Tranh hùng với võ sĩ Bọ Ngựa”, người đọc bắt đầu chú ý đến nét tâm lí mới của Dế Mèn - muốn tranh hùng với thiên hạ. Từ khúc VII, Dế Mèn lại lên đường với tâm lí của một kẻ ưa xê dịch, giang hồ. Cuộc đời Dế Mèn từ đây có lẽ nhất thiết gắn với những chuyến đi “Phải, sống ở đời có biết đi đây đi đó, biết làm việc thì mới là đáng sống. Tôi bồi hồi, khao khát. Những tiếng giang hồ, hoạt động, đi kết nghĩa anh em trong thiên hạ đến nhảy múa trong óc tôi. Chân tôi ngứa ngáy giậm giật. Lại đi, lại đi thôi!”. Đến khúc VIII, Dế Mèn bị Lão Chim Trả bắt cầm tù nhưng rồi về sau Dế Mèn cũng tìm cách trở về được với tự do. Bay nhảy giữa bầu trời tự do mới là khí quyển sống của Dế Mèn. Cuối cùng thì Dế Mèn cũng nhận ra một chân lý giản dị - tự do là thứ quý giá nhất trên đời.“Dế Mèn phiêu lưu ký” kết lại ở khúc X “Mấy dòng tạm biệt của tập ký” kể chuyện Tôi/ tức Dế Mèn và Dế Trũi trở về quê hương. Đây là một bản tổng kết ngắn gọn của Dế Mèn về một quãng đời đáng nhớ của mình. Bắt đầu Dế Mèn thấm nhuần tư tưởng/tâm lý “thế giới đại đồng”, “muôn loài cùng nhau kết anh em”. Vì thế mà “Chẳng bao lâu cả mọi loài, từ rừng xuống biển, đều gửi thư nhắn tin về, hoan nghênh và hưởng ứng”. Phải chăng đây là một dự báo nghệ thuật, một tiên cảm của nhà văn Tô Hoài ngay từ đầu những năm 40 thế kỷ trước - rồi đến lúc trái đất sẽ là “ngôi nhà chung của thế giới”? Thế giới không cần chiến tranh, thế giới cần hòa bình như con người cần không khí để thở. Như phân tích ở trên thì Dế Mèn rõ ràng là một nhân vật “đa nhân cách”, như là một khối mâu thuẫn nhưng thống nhất. Đó chính là “căn cốt” tâm lí của Dế Mèn.“Dế Mèn phiêu lưu ký” của nhà văn Tô Hoài chinh phục bạn đọc nhiều thế hệ trước hết bởi nội dung nhân văn sâu sắc. Phía sau tác phẩm là những bài học mà đến nay vẫn còn nguyên giá trị Mỗi cá thể tự do phải là một thành viên của xã hội tự do; Tinh thần nhân văn, khoan hòa, bình đẳng, bác ái, đoàn kết mới tạo nên sức mạnh bền vững cho mỗi cá nhân và cộng đồng; Phải bài trừ xung đột, chiến tranh; Phải xây dựng một xã hội trên tinh thần hòa bình, hòa hợp; Phải xây dựng những nhân cách toàn diện…Sự hình thành nhân cách của mỗi công dân là sự kết hợp hài hòa vai trò giáo dục của gia đình, nhà trường, xã hội. Văn chương có “sức mạnh mềm” trong việc xây đắp văn hóa ứng xử, tuy nhiên không phải ai cũng nhận thức đầy đủ vấn đề có tầm quan trọng này. Chúng ta hãy cùng chung sức ươm mầm tình thương, như một ứng xử văn hóa cao cả, ngay trên ghế nhà trường bằng vẻ đẹp của văn chương muôn thuở.
“Dế mèn phiêu lưu kí” là tác phẩm văn xuôi đặc sắc và nổi tiếng nhất của Tô Hoài viết về loài vật, dành cho lứa tuổi thiếu nhi. Ban đầu truyện có tên là “Con dế mèn” chính là ba chương đầu của truyện do Nhà xuất bản Tân Dân, Hà Nội phát hành năm 1941. Sau đó, được sự ủng hộ nhiệt tình của nhân dân, Tô Hoài viết thêm truyện “Dế Mèn phiêu lưu kí” là bảy chương cuối của chuyện”. Năm 1955, ông mới gộp hai chuyện vào với nhau để thành truyện “Dế mèn phiêu lưu kí” như ngày Mèn Phiêu Lưu Ký được xem là những trang văn mẫu mực của văn học thiếu nhi. Dường như mọi câu, đoạn, hình ảnh đều tác động mạnh mẽ đến tư tưởng tình cảm thẩm mỹ của người đọc. Tác phẩm miêu tả cuộc phiêu lưu của một chú Dế Mèn qua thế giới loài vật và loài người. Những vấn đề nóng hổi như là cái thiện và cái ác, chiến tranh và hòa bình, lí tưởng và lẽ sống được thể hiện một cách nhẹ nhàng, tinh tế mà sâu sắc. Mèn đã trải qua những cuộc phiêu lưu vào thế giới các loài vật, vượt qua cơ man nào là rủi ro và biến cố, nhưng từng bước Mèn vươn lên tự điều chỉnh, tự nhận thức để trở thành con người giàu lí tưởng và ham hiểu biết với bản lĩnh kiên cường của một trai tráng đầu đội trời chân đập đất. Chúng ta sẽ được lạc vào thế giới loài vật gần gũi, thân thương với toàn những con vật gắn chặt với đời sống thôn quê dân dã như bác Xiến Tóc, Võ sĩ bọ ngựa, Châu Chấu Voi, Ếch Cốm, Chuồn Chuồn… Tài năng của Tô Hoài thể hiện ở khả năng nắm bắt và mô tả đời sống tâm lí của lứa tuổi thiếu nhi và cả thanh niên. Ông đã “vẽ” nên một thế giới với muôn vàn những tình cảm mới lạ, những ham thích thiết thực và đầy phiêu lưu, những rung động tinh tế trước vẻ đẹp cuộc đời và thiên nhiên. Phần I Tôi sống độc lập từ thuở bé. ấy là tục lệ lâu đời trong họ nhà dế chúng tôi. Vả lại, mẹ thường bảo chúng tôi rằng “Phải như thế để các con biết kiếm ăn một mình cho quen đi. Con cái mà cứ nhong nhong ăn bám vào bố mẹ thì chỉ sinh ra tính ỷ lại, xấu lắm, rồi ra đời không làm nên trò trống gì đâu”. Bởi thế, lứa sinh nào cũng vậy, đẻ xong là bố mẹ thu xếp cho con cái ra ở riêng. Lứa sinh ấy, chúng tôi có cả thảy ba anh em. Ba anh em chúng tôi chỉ ở với mẹ ba hôm. Tới hôm thứ ba, mẹ đi trước, ba đứa tôi tấp tểnh, khấp khởi, nửa lo nửa vui theo sau. Mẹ dẫn chúng tôi đi và mẹ đem đặt mỗi đứa vào một cái hang đất ở bờ ruộng phía bên kia, chỗ trông ra đầm nước mà không biết mẹ đã chịu khó đào bới, be đắp tinh tươm thành hang, thành nhà cho chúng tôi từ bao giờ. Tôi là em út, bé nhất nên được mẹ tôi sau khi dắt vào hang, lại bỏ theo một ít ngọn cỏ non trước cửa, để tôi nếu có bỡ ngỡ, thì đã có ít thức ăn sẵn trong vài ngày. Rồi mẹ tôi trở về Tôi cũng không buồn. Trái lại, còn thấy làm khoan khoái vì được ở một mình nơi thoáng đãng, mát mẻ. Tôi vừa thầm cảm ơn mẹ, vừa sạo sục thăm tất cả các hang mẹ đưa đến ở. Khi đã xem xét cẩn thận rồi, tôi ra đứng ở ngoài cửa và ngửng mặt lên trời. Qua những ngọn cỏ ấu nhọn và sắc, tôi thấy màu trời trong xanh. Tôi dọn giọng, vỗ đôi cánh nhỏ tới nách, rồi cao hứng gáy lên mấy tiếng rõ to. Từ đây, tôi bắt đầu vào cuộc đời của tôi. Cho dù tôi sẽ sung sướng hay khổ sở, cái đó tùy ở tính tình tôi khôn ngoan hay đần độn. Song tôi chưa cần biết đến thế, tính đến thế. Mà hãy lấy sự được ung dung độc lập một mình là điều thích lắm rồi…. Ngày nào cũng vậy, suốt buổi, tôi chui vào trong cùng hang, hì hục đào đất để khoét một cái ổ lớn, làm thành cái giường ngủ sang trọng. Rồi cũng biết lo xa như các cụ già trong họ dế, tôi đào hang sâu sang hai ngả làm những con đường tắt, những cửa sau, những ngách thượng, phòng khi gặp nguy hiểm, có thể thoát thân ra lối khác được. Chập tối, tôi tạm nghỉ tay và ra đứng ngoài cửa, họp cùng anh chị em hàng xóm quanh bờ ruộng, vừa gảy đàn vừa hát một bài hát hoàng hôn chào tạm biệt ông mặt trời. Khi đêm đã xuống hẳn, cả xóm chúng tôi, các bô lão dế lụ khụ già cốc đế cũng bỗng nhiên vui tính, ai nấy ra khỏi hang, đến tụ hội thật đông tận giữa bãi trong đêm tối mát lạnh, cùng uống sương đọng, ăn cỏ ướt và những gã tài hoa thì gảy đàn thổi sáo, cùng nhau ca hát, nhảy múa linh đình đến tận sáng bạch, lúc ông mặt trời quen thuộc lại nghiêm trang ló lên đằng đông mới tan cuộc ai về nhà nấy. Ngày nào, đêm nào, sớm và chiều nào cũng ngần ấy thứ việc, thứ chơi. Kể đời mà được như thế cũng khá an nhàn, nhưng mới đầu còn thấy hay hay, về sau cũng nhàm dần. Bởi tôi ăn uống điều độ và làm việc có chừng mực nên tôi chóng lớn lắm. Chẳng bao lâu tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng. Đôi càng tôi mẫm bóng. Những cái vuốt ở chân, ở khoeo cứ cứng dần và nhọn hoắt. Thỉnh thoảng, muốn thử sự lợi hại của những chiếc vuốt, tôi co cẳng lên, đạp phanh phách vào các ngọn cỏ. Những ngọn cỏ gãy rạp, y như có nhát dao vừa lia qua. Đôi cánh tôi, trước kia ngắn hủn hoẳn bây giờ thành cái áo dài kín xuống tận chấm đuôi. Mỗi khi tôi vũ lên, đã nghe tiếng phành phạch giòn giã. Lúc tôi đi bách bộ thì cả người tôi rung rinh một màu nâu bóng mỡ soi gương được và rất ưa nhìn. Hai cái răng đen nhánh lúc nào cũng nhai ngoàm ngoạp như hai lưỡi liềm máy làm việc. Sợi râu tôi dài và uốn cong một vẻ rất đỗi hùng dũng. Tôi lấy làm hãnh diện với bà con vì cặp râu ấy lắm. Cứ chốc chốc tôi lại trịnh trọng và khoan thai đưa cả hai chân lên vuốt râu. Tôi đi đứng hùng dũng. Mỗi bước đi, tôi làm điệu rún rẩy cái cẳng chân, rung lên rung xuống hai chiếc râu. Cho ra kiểu cách con nhà võ. Tôi tợn lắm. Dám cà khịa với tất cả mọi bà con trong xóm. Khi tôi to tiếng thì ai cũng nhịn, không ai đáp lại. Bởi vì quanh quẩn ai cũng quen mình cả. Không nói, có lẽ họ nể hơn là sợ. Nhưng tôi lại tưởng thế là không ai dám ho he. ấy vậy, tôi cho tôi giỏi. Những gã xốc nổi thường làm cử chỉ ngông cuồng là tài cao. Tôi quát mấy chị châu chấu ngụ ngoài đầu bờ khiến mỗi lần thấy tôi đi qua, các chị phải núp khuôn mặt trái xoan dưới nhánh cỏ, chỉ dám đưa mắt lên nhìn trộm. Thỉnh thoảng, tôi ngứa chân đá một cái, ghẹo anh Gọng Vó lấm láp vừa ngơ ngác dưới đầm lên. Tôi càng tưởng tôi là tay ghê gớm, có thể sắp đứng đầu thiên hạ rồi. Chao ôi, có biết đâu rằng khi trẻ tuổi mà người ta hay hung hăng hống hách láo, chỉ tổ đem thân mà trả nợ những cử chỉ ngu dại của mình thôi. Tôi đã phải trải cảnh như thế. Thoát nạn rồi mà còn ân hận quá, ân hận mãi. Thế mới biết, nếu đã trót không suy tính, lỡ xảy ra những việc dại dột, dù về sau có hối cũng không thể làm lại được. Câu chuyện ân hận đầu tiên mà tôi ghi nhớ suốt đời Bên hàng xóm tôi có cái hang của Dế Choắt. Dế Choắt là tên tôi đặt cho nó một cách chế diễu và trịch thượng thế. Choắt nọ cũng chắc trạc tuổi tôi. Nhưng vì Choắt bẩm sinh yếu đuối nên tôi coi thường và gã cũng sợ tôi lắm. Cái chàng Dế Choắt, người gày gò và dài lêu nghêu như một gã nghiện thuốc phiện. Đã thanh niên rồi mà cánh chỉ ngắn ngủn đến giữa lưng, hở cả hai mạng sườn như người cởi trần mặc áo gi-lê. Đôi càng bè bè, nặng nề trông đến xấu. Râu ria gì mà cụt có một mẩu, mà mặt mũi lúc nào cũng ngẩn ngẩn ngơ ngơ. Đã vậy tính nết lại ăn sổi, ở thì thật chỉ vì ốm đau luôn luôn không làm được một cái hang ở cũng chỉ bới nông sát mặt đất, không biết đào sâu rồi khoét ra nhiều ngách như hang tôi. Một hôm tôi sang chơi, thấy trong nhà luộm thuộm, bề bộn, tôi bảo – Sao chú mày sinh sống cẩu thả quá như thế! Nhà cửa đâu mà tuềnh toàng. Ngộ có kẻ nào đến phá thì thật chú chết ngay đuôi! Này thử xem khi chú chui vào tổ lưng chú phải lồm cồm đụng sát lên tận mặt đất, làm cho ai trên về cỏ nhìn sang cũng biết chú đương đi đứng chỗ nào trong tổ. Phỏng thử có thằng chim Cắt nó nhòm thấy, nó tưởng mồi, nó mổ một phát, nhất định trúng giữa lưng chú, thì chú có mà đi đời! Ôi thôi, chú mày ơi! Chú mày có lớn mà chẳng có khôn. Ngẫm ra thì tôi chỉ nói lấy sướng miệng thôi. Còn Dế Choắt than thở thế nào, tôi cũng không để tai. Hồi ấy tôi có tính tự đắc, cứ miệng mình nói tai mình nghe chứ không biết nghe ai, thậm chí cũng chẳng để ý có ai nghe mình không. Dế Choắt trả lời tôi bằng một giọng rất buồn rầu – Thưa anh, em cũng muốn khôn, nhưng không không được, đụng đến việc là em thở rồi, không còn hơi sức đâu mà đào bới nữa. Lắm khi em cũng nghĩ nỗi nhà cửa thế này là nguy hiểm, nhưng em nghèo sức quá, em đã lo ròng rã hàng mấy tháng nay cũng không biết làm thế nào. Hay bây giờ em định thế này… Song anh có cho phép nói em mới dám nói… Rồi dế choắt loanh quanh, băn khoăn. Tôi phải bảo – Được, chú mình cứ nói thẳng thừng ra nào Dế choắt nhìn tôi mà rằng – Anh đã nghĩ thương em như thế thì hay là anh đào giúp cho em một cái ngách sang bên nhà anh phòng khi tắt lửa tối đèn có đứa nào đến bắt nạt thì em chạy sang… Chưa nghe hết câu tôi đã hếch răng, xì một hơi rõ dài rồi, với điệu bộ khinh khỉnh, tôi mắng – Hức! Thông ngách sang nhà ta ? Dễ nghe nhỉ! Chú mày hôi như cú mèo thế này, ta làm sao chịu được. Thôi im cái điệu hát mưa dầm sụt sùi ấy đi. Đào tổ nông thì cho chết! Tôi về không một chút bận tâm. Một buổi chiều, tôi ra đứng cửa hang như mọi khi, xem hoàng hôn xuống. Mấy hôm nọ, trời mưa lớn, trên những hồ ao quanh bãi trước mặt, nước dâng trắng mênh mông. Nước đầy và nước mới thì cua cá cũng tấo nập xuôi ngược, thế là bao nhiêu cò, sếu, vạc, cốc, le le, sâm cầm, vịt trời, bồ nông, mòng, két ở các bãi sông xơ xác tận đâu cũng bay cả về vùng nước mới để kiếm mồi. Suốt ngày họ cãi cọ om bốn góc đầm, có khi chỉ vì tranh một mồi tép, có những anh cò vêu vao ngày ngày bì bõm lội bùn tím cả chân mà vẫn hếch mỏ, chẳng được miếng nào. Khổ quá, những kẻ yếu đuối, vật lộn cật lực thế mà cũng không sống nổi. Tôi đứng trong bóng nắng chiều tỏa xuống ánh nước cửa hang mà suy nghĩ việc đời như thế. Bỗng thấy chị Cốc từ mặt nước bay lên, đến đậu gần hang tôi, cách có mấy bước. Chừng rớ được món nào, vừa chén xong, chị tìm đến đứng chỗ mát rỉa lông, rỉa cánh và chùi mép. Tính tôi hay nghịch ranh. Chẳng bận đến tôi, tôi cũng nghĩ mưu trêu chị Cốc. Tôi cất tiếng gọi Dế Choắt. Nghe tiếng thưa, tôi hỏi – Chú mình có muốn cùng tớ đùa vui không ? – Đùa trò gì ? Em đương lên cơn hen đây. Hừ hừ… – Đùa chơi một tí. – Hừ hừ… cái gì thế ? – Con mụ Cốc kia kìa. Dế Choắt ra cửa, hé mắt nhìn chị Cốc. Rồi hỏi tôi – Chị Cốc béo xù đứng trước cửa nhà ta ấy hả ? – ừ. – Thôi thôi… hừ hừ… Em xin vái cả sáu tay. Em sợ con mụ lắm! Bác cũng nên sợ đi mới phải Tôi quắc mắt – Sợ gì ? Mày bảo tao sợ cái gì ? Mày bảo tao còn biết sợ ai hơn tao nữa ? – Thưa bác, thế thì… hừ hừ…em xin sợ. Mời bác cứ đùa một mình thôi. Tôi lại mắng Dế Choắt và bảo – Đồ mày hèn quá. Giương mắt ra xem tao trêu con mụ Cốc đây này. Tôi rình đến lúc chị Cốc rỉa cánh quay đầu lại phía cửa tôi tôi, tôi cất giọng véo von Cái Cò, cái Cạc, cái Nông Ba cái cùng béo, vặt lông cái nào ? Vặt lông cái Cốc cho tao Tao nấu, tao nướng, tao xào, tao ăn. Chị Cốc nghe tiếng hát từ trong đất văng vẳng lên, không hiểu như thế ào, giật nẩy hai đầu cánh, muốn bay. Đến khi định thần lại, chị mới trợn tròn mắt, giương cánh lên như sắp sửa đánh nhau. Chị lò dò về phía cửa hang tôi hỏi – Đứa nào cạnh khoé gì tao thế ? Đứa nào cạnh khoé gì tao thế ? Tôi chui tọt ngay vào hang, lên giường nằm khểnh, bắt chân chữ ngũ. Bụng nghĩ thú vị ” Mày tức thì mày cứ tức, mày ghè vỡ đầu mày ra cho nhỏ đi, nhỏ đến đâu mày cũng không chui nổi vào tổ tao đâu!” Một tai hoạ đến mà đứa ích kỷ thì không thể biết trước được. Đó là, không trông thấy tôi, nhưng chị Cốc đã trông thấy Dế Choắt đang loay hoay trong cửa hang, chị Cốc liền quát lớn – Mày nói gì ? – Lạy chị, em nói gì đâu ? Rồi Dế Choắt lủi vào. – Chối hả ? Chối này! Chối này. Mỗi câu “chối này” chị Cốc lại giáng một mỏ xuống. Mỏ Cốc như cái dùi sắt, chọc xuyên cả đất. Rúc trong hang mà bị trúng hai mỏ, Choắt quẹo xương sống lăn ra kêu váng. Núp tận đáy đất mà tôi cũng khiếp, nằm im thít. Nhưng đã hả cơn tức, chị Cốc đứng rỉa lông cánh một lát nữa rồi lại bay là xuống đầm nước, không chút để ý đến cảnh khổ đau vừa gây ra. Biết chị Cốc đi rồi, tôi mới mon men bò lên. Trông thấy tôi, Dế Choắt khóc thảm thiết. Tôi hỏi một câu ngớ ngẩn – Sao ? Sao ? Choắt không dậy được nữa, nằm thoi thóp. Thấy thế tôi hốt hoảng quỳ xuống, nâng đầu Choắt lên mà than rằng – Nào tôi đâu biết cơ sự lại ra nông nỗi này! Tôi hối lắm. Tôi hối hận lắm! Anh mà chết là chỉ tại cái tội ngông cuồng dại dột của tôi. Tôi biết làm thế nào bây giờ ? Tôi không ngờ Dế Choắt nói với tôi một câu thế này – Thôi, tôi ốm yếu quá rồi, chết cũng được. Nhưng trước khi nhắm mắt, tôi khuyên anh ở đời mà có thói hung hăng bậy bạ, có óc mà không biết nghĩ, sớm muộn rồi cũng mang vạ vào mình đấy. Thế rồi Dế Choắt tắt thở. Tôi thương lắm. Vừa thương vừa ăn năn tội mình. Giá tôi không trêu chị Cốc thì đâu đến nỗi Choắt việc gì. Cả tôi nữa, nếu không nhanh chân chạy vào hang thì tôi cũng chết toi rồi. Tôi đem xác Dế Choắt đến chôn vào một vùng cỏ bùm tum. Tôi đắp thành nấm mộ to. Tôi đứng lặng giờ lâu, nghĩ về bài học đường đời đầu tiên. ***** Tôi tập suy nghĩ về mọi hành động của mình. Lòng đoan với lòng rằng từ đây phải biết phân biệt hành vi lố lỉnh với những việc làm có suy nghĩ. Như thế, tôi bắt đầu sống bình tĩnh. Nhưng những ngày phẳng lặng đó cũng chỉ được ít lâu. Bao nhiêu lâu tôi cũng không nhớ. Rồi tình cờ tôi phải trải qua một cuộc phiêu lưu sóng gió và kỳ lạ.
Tuổi thơ của những độc giả trẻ Việt Nam hẳn không thể vắng bóng cuốn sách Dế Mèn phiêu lưu ký của nhà văn Tô Hoài. Đây là tác phẩm văn xuôi đặc sắc và nổi tiếng nhất của ông viết về loài vật và nhận được sự ủng hộ nhiệt tình của bạn đọc mọi lứa tuổi. Đôi nét về nhà văn Tô Hoài và Dế Mèn phiêu lưu ký Nhà văn Tô Hoài có tên khai sinh là Nguyễn Sen, sinh năm 1920 và mất năm 2014. Hơn sáu mươi năm cầm bút, Tô Hoài đã có cho mình một gia tài tác phẩm đồ sộ thuộc nhiều thể loại khác nhau như truyện ngắn, hồi kí, tiểu luận, kịch bản phim. Ông được biết đến là cha đẻ của các tác phẩm nổi tiếng và mang giá trị tư tưởng cao như Vợ chồng A Phủ, Xóm giếng, O chuột, Nhà nghèo, Giăng thề. Tô Hoài được trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học và Nghệ thuật vào năm 1996. Chân dung nhà văn Tô Hoài Dế Mèn phiêu lưu ký ban đầu có tên là Con dế mèn bao gồm 3 chương đầu của truyện được Nhà xuất bản Tân Dân phát hành vào năm 1941. Sự đón nhận nhiệt tình của độc giả trong nước là động lực để giúp Tô Hoài viết thêm Dế Mèn phiêu lưu ký 7 chương cuối. Đến năm 1955, ông mới gộp cả hai phần với nhau để đem đến cho chúng ta một Dế Mèn phiêu lưu ký như ngày nay. Dế Mèn phiêu lưu ký gồm mười chương và xuyên suốt toàn bộ câu chuyện là cuộc phiêu lưu của chú Dế Mèn; Mọi chuyện khởi sự từ việc Dế Mèn cảm thấy chán nản với cuộc sống an nhàn nơi vùng cỏ ấu ven đầm nước, thêm vào đó là bản tính ham chơi nên chú ta đã quyết định một mình đi khám phá thế giới ở ngoài kia. “Hỡi ôi! Còn chi buồn bằng, tuổi thì trẻ, gân thì cứng, máu thì cuồn cuộn với trái tim giàu lòng thiết tha mà đành sống theo khuôn khổ bằng phẳng ngày hí húi đào bới đất làm tổ, đêm thì đi ăn uống và tụ tập chúng bạn nhảy múa dông dài. Tôi không muốn cho đến lúc nhắm mắt vẫn phải ân hận chẳng biết là cuối cánh đồng mênh mông kia còn những gì lạ và cuộc đời ở đấy ra sao.” Trên chuyến hành trình dài rộng đó, Dế Mèn đã gặp được rất nhiều người bạn, từ Dế Choắt, Bọ Ngựa đến Dế Trũi, mỗi con vật nhỏ bé đó đều đã để lại cho nhân vật chính của chúng ta những bài học vô cùng sâu sắc và đáng nhớ. Bìa sách Dế Mèn phiêu lưu ký Chú Dế Mèn với xuất phát điểm là một kẻ hung hăng, ngang ngược lại còn hay đi bắt nạt kẻ yếu. Ấy vậy mà ngòi bút tài tình của Tô Hoài đã đem Dế Mèn đi qua những thử thách và gian nan, những gian truân trên đường đời để chú tự chiêm nghiệm những bài học cho riêng mình. Những mất mát, những khó khăn, những lời nói của các nhân vật khác trong truyện dần dần đem chú trở thành một người biết yêu thương hơn, tử tế và tốt bụng hơn. Tư tưởng lớn được gửi gắm trong câu chuyện về loài vật Nếu chỉ dừng lại ở cuộc phiêu lưu kì thú của chú Dế Mèn, hẳn là cái tên Tô Hoài sẽ không đi xa được tới vậy. Ẩn khuất đằng sau câu chuyện về những loài vật đó là những bài học đắt giá cho cả loài người. Văn học bao giờ cũng thế, dù nhà văn có viết về cái gì thì tựu trung lại vẫn hướng cái nhìn về con người. Dế Mèn, Dế Choắt và Dễ Trũi đều là hiện thân của con người trong cuộc đời và qua đó để nhà văn gửi gắm những tư tưởng và triết lý nhân sinh của mình. Đằng sau câu chuyện của loài vật là câu chuyện của cả loài người Đó là lí do tại sao Dế Mèn phiêu lưu ký vốn là một câu chuyện viết cho lứa tuổi thiếu nhi nhưng lại khiến người lớn cũng phải giật mình suy ngẫm, phải sực tỉnh và nhìn nhận lại chính bản thân mình. Dế Mèn đã cho chúng ta một bài học về thái độ sống, sống phải biết người biết ta và không đánh giá kẻ khác chỉ dựa vào ngoại hình của họ. Cuộc hội ngộ giữa Dế Mèn và Dế Choắt đã giúp ta nhận ra điều đó. Trong khi Mèn được miêu tả là một anh thanh niên cường tráng cùng với đôi càng mẫm bóng và những cái vuốt ở chân thì Choắt lại bẩm sinh yếu đuối, người gầy gò và trông chẳng khác nào một gã nghiện. Mèn còn đi trêu chọc chị Cốc và khi bị phát hiện thì chú ta liền chui tọt vào hang. Về phía Choắt, chú cứ loay hoay ở cửa hang nên bị chị Cốc hiểu lầm và mổ chết. Không ai khác mà chính Dế Mèn đã gián tiếp gây ra cái chết cho Dế Choắt. Cái thói ngang ngược, kiêu ngạo đã khiến chú phải trả một cái giá đắt là sinh mạng của người bạn mình. “Ở đời mà có thói hung hăng bậy bạ, có óc mà không biết nghĩ, sớm muộn rồi cũng mang vạ vào mình đấy!” – Dế Choắt Sau lỗi lầm đó, bạn đọc có thể thấy được sự thay đổi trong tính cách của Mèn. Chú đã học được cách giúp đỡ chị Nhà Trò, một kẻ vốn suy dinh dưỡng, mẹ lại mới mất, chị phải mang vác trên mình món nợ với bọn Nhện. Trước tình cảnh thảm thương đó, Dế Mèn cũng phải động lòng. Chú ta đã ra tay giúp chị Nhà Trò và nhà Nhện xóa bỏ mối hiềm khích và cùng nhau chung sống hòa thuận về sau. Lời gửi gắm của cha đẻ Dế Mèn phiêu lưu ký Trên hành trình của mình, Dế Mèn đã gặp được Dế Trũi, nhân vật đã mang lại cho Mèn nhiều bài học hơn cả. Thoạt đầu, chú ta vẫn chứng nào tật nấy, bắt đầu đánh giá Dế Trũi dựa vào vẻ ngoài xấu xí, thô kệch của nó. Dần dà Mèn mới biết Trũi là một kẻ giỏi võ lại còn tốt tính thì chú lại xin kết nghĩa anh em. “Tôi hiểu rằng không nên chỉ xem vẻ bề ngoài mà coi thường người khác một cách hồ đồ như vậy.” – Dế Mèn Kể từ đó, cuộc phiêu lưu của Dế Mèn đã có thêm người bạn đồng hành là Dế Trũi. Trong một cơn hoạn nạn, ngỡ rằng Trũi đã mất tích, chú Mèn của chúng ta đã học được cách trân quý tình bạn. Nhờ Dế Trũi mà Dế Mèn không còn cô độc và lẻ bóng nữa, gặp khó khăn thì cả hai sẽ cùng nhau vượt qua. Một tình bạn đẹp và bền vững phải trải qua những cuộc thử lửa, có đắng cay mới có ngọt bùi. Nhờ đó mà cả hai chú dế của chúng ta mới có thể thấu hiểu và gắn bó với nhau hơn. Sau khi đi qua Vương quốc đầm lầy và làng Cỏ May, đôi bạn đã đặt chân đến Vương quốc Kiến. Họ đã tự rút ra cho mình những bài học thông qua cách thức những chú Kiến làm việc, chúng tuy là loài vật vô cùng nhỏ bé nhưng ý thức kỉ luật lại vô cùng cao và có thể phân công theo đúng trật tự. Toàn bộ Dế Mèn phiêu lưu ký là quá trình trưởng thành nhân vật Dế Mèn Cũng chính ở nơi đây, Dế Mèn và Dế Trũi cũng đã kêu gọi các loài vật hãy biết yêu thương và đoàn kết để có thể cùng nhau sinh sống trong hòa bình. Những bài học bên trong Dế Mèn phiêu lưu ký Có lẽ không khó để nhận ra rằng toàn bộ Dế Mèn phiêu lưu ký là quá trình trưởng thành của nhân vật Dế Mèn, chú ta từ một kẻ ngạo mạn, bướng bỉnh giờ đây đã biết yêu thương và giúp đỡ người khác. Cuộc hành trình của Dế Mèn cũng phần nào nói lên hành trình của những người trẻ chúng ta. Ban đầu ta có thể sẽ ngông cuồng, xốc nổi, bồng bột nhưng sau khi đã nếm trải đủ những mật ngọt và đắng cay của cuộc đời thì chúng ta sẽ trưởng thành hơn, cứng cáp hơn và biết cho đi nhiều hơn. Bạn có thấy rằng những nhân vật bên trong Dế Mèn phiêu lưu ký đều đại diện cho những tầng lớp khác nhau trong xã hội? Chị Nhà Trò tượng trưng cho những con người nhỏ bé, thân phận thấp kém và phải chịu áp bức bóc lột, Dế Choắt là những kẻ yếu đuối, sống trong cảnh cơ cực, bần hàn và không một ai bảo vệ. Qua Dế Mèn phiêu lưu ký, người đọc đã thấy được tài năng và tư tưởng của nhà văn Tô Hoài. Tưởng như cuộc du hành của chú Dế Mèn chỉ là một câu chuyện vô thưởng vô phạt, chỉ là những câu chuyện mua vui cho thiếu nhi nhưng nhà văn đã thổi vào đó những giá trị nhân văn cao cả và gửi đến cho cả loài người. Dế Mèn phiêu lưu ký bản tiếng Anh Vì thế mà câu chuyện của ông mới sống mãi với dòng chảy của thời gian, trở thành cuốn sách gối đầu giường của biết bao bạn đọc từ thế hệ này sang thế hệ khác. Tác phẩm của Tô Hoài từ khi ra mắt cho đến tận bây giờ đã được tái bản nhiều lần và được dịch ra hơn 20 ngôn ngữ khác nhau để cuốn sách này có thể tiệm cận với những độc giả trẻ trên toàn thế giới. Đây cũng như là một sự khẳng định cho tài năng của nhà văn Tô Hoài. Không chỉ có thiếu nhi mà Dế Mèn phiêu lưu ký cũng là một miền kí ức mà người lớn có thể tìm về với những khoảng trời bình yên và tươi đẹp, bởi câu chuyện về những loài vật chưa bao giờ vơi bớt đi sự hấp dẫn cố hữu của nó. Dế Mèn phiêu lưu ký chính là người bạn đồng hành của tất cả chúng ta, là mảnh ghép không thể thiếu để tạo nên một tuổi thơ tươi đẹp. Khánh Nguyên
bài văn dế mèn phiêu lưu ký